De omstandigheden in ons heelal zijn precies goed voor leven op aarde. Of ook elders? En waarom zijn die omstandigheden zo precies goed?
Multiversum: Hoe komt het dat de kosmos waarin we ons bevinden precies geschikt is voor leven
De term multiversum is ontstaan nadat wetenschappers beseften dat de waardes van een aantal natuurkundige constanten “precies” geschikt zijn om leven mogelijk te maken. Slechts kleine afwijkingen in de waardes van deze constanten zouden het ontstaan van materie, de vorming van sterren en melkwegstelsels etc. onmogelijk maken!
We zijn er echter wel dus de waardes zijn exact goed. De kans dat deze combinatie van waardes zo is als waargenomen, is echter ontzettend klein. Wetenschappers, filosofen en theologen hebben hun eigen verklaring voor dit feit. De wetenschappelijke verklaring die het meeste hout lijkt te snijden is die van het multiversum dat uitgaat van het concept dat er naast het zichtbare universum waar we in leven nog oneindig veel andere universa bestaan met geheel andere omstandigheden.
Zou bijvoorbeeld de sterke kernkracht 2% sterker zijn terwijl de overige constanten dezelfde waarde bezitten, dan zou dit grote invloed hebben op het kernfusieproces in de sterkern: alle waterstof in het universum zou dan reeds kort na de oerknal gefuseerd kunnen zijn tot helium. En er zijn meer van dit soort intrigerende voorbeelden.
Het concept van het multiversum of ‘veel universa’ is in de jaren vijftig van de 20ste eeuw door de natuurkundige Hugh Everett voorgesteld om bepaalde problemen in de kwantumfysica op te lossen. In het kort komt het er op neer dat bij iedere observatie van een gebeurtenis in de kwantumwereld (waar meerdere uitkomsten mogelijk zijn) iedere uitkomst verwerkelijkt wordt in een nieuw parallel universum of ~tijdlijn voor iedere mogelijkheid. Dit zou een ontzaglijk groot aantal verschillende universa opleveren. Het multiversum is dan het geheel, of de verzameling van alle mogelijke universa. Het lijkt inderdaad noodzakelijk om deze “Many Worlds interpretatie” te gebruiken als men zou willen komen tot een fundament van een ‘allesomvattend’ beeld van het universum. Wat zijn precies de implicaties van deze theorie? Waarom is hij noodzakelijk voor een alomvattende verklaring van de omstandigheden in ons universum? Is de theorie testbaar?
Klaas-Jan Mook komt in begrijpelijke termen vertellen over de relativiteitstheorie van Einstein en de quantummechanica en de stelling van Bell. Het experiment van Aspect, waarbij de verstrengeling van elementaire deeltjes centraal staat, komt ook ter sprake.
De lezing start om 20:00 in Het Groene Huis. De sterrenwacht zelf is dicht deze avond. Kaartverkoop 7,50 per ticket verkrijgbaar via Eventbrite.
Foto bij dit artikel door BellaCielo (bron).
